ارغوان مریدی | مشاور و کوچ منابع انسانی
مقدمه
در محیط کاری امروز، رقابت تنگاتنگ برای جذب بهترین استعدادها فراتر از دانش فنی و تجربه حرفه ای است. هوش هیجانی در سازمان به عنوان یک معیار تعیین کننده در فرآیند استخدام مطرح می شود، چرا که نشان دهنده توانایی افراد در فهم، مدیریت و هماهنگی احساسات خود و دیگران است. استخدام افرادی با هوش هیجانی بالا، به معنای راه اندازی تیمی است که در شرایط استرس زا، واکنش‌های سازنده دارد، با همکاران رابطه عمیق تر برقرار می کند و در مواجهه با چالش ها به جای تقابل، راه حل‌های همدلانه پیش می برد. از این منظر، هوش هیجانی به عنوان شاخصی استراتژیک در انتخاب نیروهای انسانی، به کارفرمایان کمک می‌کند تا علاوه بر تخصص، افرادی را انتخاب کنند که میتوانند فرهنگ سازمانی را تقویت کنند و موجب رشد پایدارو درازمدت شوند.
نقش هوش هیجانی (EI) در فرآیند استخدام
هوش هیجانی (EI) در استخدام نقش بسیار مهمی دارد. وقتی سازمان ها در فرآیند جذب از مشاوره منابع انسانی استفاده می‌کنند، نه تنها به مهارت‌های فنی نگاه می شود، بلکه به توانایی افراد در درک و کنترل احساساتشان نیز توجه می‌شود. این رویکرد باعث می‌شود تیم‌هایی شکل بگیرند که در مواجهه با تنش یا تغییر، انعطاف پذیرتر رفتار کنند. ضمن اینکه در آکادمی مدیریت منابع انسانی، دوره‌هایی برای پرورش این مهارت‌ها طراحی می شود تا کارکنان نه تنها از لحاظ فنی، بلکه از لحاظ هیجانی نیز رشد کنند. در زمینه مدیریت استعداد، ارزیابی EI اجازه می‌دهد نامزدهایی انتخاب شوند که تعهد بالا دارند، همکاری تیمی را تقویت می‌کنند و احتمال ماندگاری شان در سازمان بیشتر است.
خودآگاهی
خودآگاهی درک عمیق از احساسات انگیزه‌ها و نقاط قوت و ضعف هر فرد می باشد . در فرآیند استخدام، شخصی که خودآگاهی بالایی دارد، می تواند احساساتش را تشخیص دهد و واکنش های متناسب نشان دهد. این ویژگی برای مدیریت استعداد بسیار مهم است، چون نشان می‌دهد فرد قادر به بازبینی رفتارها و رشد آنها است. وقتی سازمان با کمک مشاوره منابع انسانی، سطح خودآگاهی نامزدها را ارزیابی می‌کند، می تواند کسانی را انتخاب کند که در آینده توانایی تطابق بهتر با چالش‌ها را دارند.
خود مدیریتی
خود مدیریتی به معنای کنترل احساسات و واکنش‌های فرد است، طوری که با اهداف بلند مدت همخوانی داشته باشد. در مصاحبه استخدامی، کسی که این مهارت را دارد می‌تواند استرس مصاحبه کاری را مدیریت کند، آرامش خود را حفظ کند و پاسخ‌های حساب شده بدهد. برای سازمان مهم است که در فرآیند استخدام، نامزدهایی انتخاب کند که خود مدیریتی قوی دارند؛ چون این افراد در موقعیت‌های فشار کاری (مثلاً پروژه‌های سنگین یا تعارض تیمی) عملکرد پایداری نشان می‌دهند. آکادمی مدیریت منابع انسانی می‌تواند با آموزش این مهارت، کارکنان آینده نگر و مقاوم تری پرورش دهد.
ایجاد انگیزه
ایجاد انگیزه در EI یعنی داشتن نیروی درونی قوی که فرد را به سمت اهداف بلند مدت سوق دهد. در استخدام، نامزدهایی که انگیزه درونی دارند، معمولاً با هدف رشد حرفه ای وارد سازمان می‌شوند نه صرفاً برای پاداش مالی. این افراد بیشتر مایل هستند در مسیر توسعه مداوم باشند و در تیم دوام بیاورند. از طریق مشاوره می توان انگیزه واقعی فرد را سنجید.
یکدلی (همدلی)
همدلی (Empathy) توانایی درک احساسات دیگران و پاسخ مناسب دادن به آنها می باشد . در فرآیند استخدام، شخص همدل می تواند با همکاران به خوبی ارتباط برقرار کند و فضای تیمی مثبت بسازد. وقتی استخدام کنندگان همدلی نامزدها را بررسی کنند، می توانند افرادی را جذب کنند که با فرهنگ سازمانی سازگارترند و توانایی ایجاد ارتباط قوی با اعضای تیم را دارند. در زمینه مدیریت استعداد، همدلی به معنای درک نیازها و دغدغه‌های کارکنان است که به حفظ آنها در سازمان کمک می‌کند.
مدیریت روابط
مدیریت روابط مهارت برقراری و حفظ ارتباطات مثبت و مؤثر با دیگران است. یک نامزد با این توانایی می‌تواند در مصاحبه و پس از استخدام، شبکه روابطی قوی بسازد و در تیم، نقش واسطه یا پل ارتباطی را به خوبی ایفا کند. این توانایی بسیار ارزشمند است برای سازمان‌هایی که به دنبال فرهنگ کاری متعادل، همکاری تیمی و تعامل سازنده هستند. در مدیریت استعداد، افراد با مهارت مدیریت روابط می توانند به تسهیل ارتباطات بین اعضا کمک کنند .
مهارت نرم چیست؟
مهارت‌های نرم (Soft Skills) مجموعه‌ای از توانایی‌هایی هستند که فراتر از دانش فنی قرار می گیرند و بر رفتار، تعامل با دیگران و مدیریت احساسات تمرکز دارند. طبق مرور ادبیات آکادمیک، مهارت‌های نرم شامل مهارت‌هایی چون ارتباط، همکاری، تفکر انتقادی، خودآگاهی و مدیریت تعارض‌هستند.
این مهارت‌ها برای موفقیت شغلی بسیار حیاتی می باشند، چون به افراد کمک می‌کنند تا بهتر با تیم همکاری کنند، در موقعیت‌های دشوار تصمیم گیری مؤثر داشته باشند و در تعاملات کاری انعطاف پذیر باشند.
در سازمان‌ها، برای مدیریت عملکردکارکنان، مهارت‌های نرم اهمیت زیادی دارند؛ چرا که به کارکنان امکان می‌دهد بازخورد دریافت کنند، انگیزه شان را حفظ کنند و رشد کنند. همچنین در مدیریت تعارض سازمانی، این توانایی‌ها مثل شنیدن فعال، تسهیل گفت وگو و درک دیدگاه متقابل، نقش اساسی دارند.
آیا مهارت‌های نرم اهمیت دارند؟
مهارت‌های نرم امروز یکی از مهم ترین عوامل موفقیت سازمان‌ها هستند. این توانایی‌ها مانند ارتباط مؤثر، همکاری تیمی، همدلی و حل تعارض، نه تنها باعث بهبود فرهنگ سازمانی می‌شوند، بلکه ایمنی روانی کارکنان را هم تقویت می‌کنند. وقتی افراد در محیط کاری احساس می‌کنند میتوانند بدون ترس از قضاوت حرف بزنند، سؤال کنند یا حتی اشتباه کنند، اعتماد میان اعضای تیم بیشتر می شود. این همان مفهوم ایمنی روانی است: فضایی که کارکنان در آن احساس امنیت و حمایت دارند و حاضرهستند ایده‌ها و نگرانی‌های خود را با تیم در میان بگذارند.
تحقیقات نشان داده‌اند که سازمان هایی که مهارت‌های نرم را جدی می گیرند، تعاملات مثبت میان کارکنان بیشتر است، نوآوری رشد می کند و یادگیری در تیم‌ها سریع تر اتفاق می‌افتد. وقتی مهارت‌های نرم به عنوان بخشی از فرهنگ سازمانی تقویت می شوند، محیط کاری سالم، خلاق و با اعتماد شکل می‌گیرد. بنابراین سرمایه گذاری روی مهارت‌های نرم یعنی سرمایه‌گذاری روی یک تیم قوی و موفق.
ویژگی‌های مهارت‌های نرم در استخدام
مهارت‌های نرم در زمان استخدام نقشی بسیار حیاتی ایفا می کنند، به خصوص وقتی صحبت از مهارت ارتباطی به میان می‌آید. طبق گزارش ETHRWorld ، کارفرمایان به دنبال نامزدهایی هستند که بتوانند به شیوه‌ای واضح و مؤثر صحبت کنند، به خوبی گوش دهند و پیام هایشان را بدون سوء تفاهم منتقل کنند؛ این نوع مهارت ارتباطی در بسیاری از موقعیت‌های شغلی رتبه بالایی دارد.
از سوی دیگر، توانایی مدیریت استرس نشان دهنده بلوغ هیجانی و حرفه‌ای بودن افراد است. هنگام مصاحبه و وظایف کاری، فشار، بازخورد منفی یا ضرب الاجل‌ها اجتناب ناپذیر هستند؛ افرادی که مهارت نرم «مدیریت استرس» را دارند، می توانند رفتار آرام، واکنش متناسب و تصمیم گیری منطقی تری از خود نشان دهند.
شرکت‌ها وقتی به دنبال استعدادها هستند، نه فقط توان فنی، بلکه این مهارت‌های نرم را نیز در نظر می گیرند، چون این توانایی‌ها به موفقیت بلند مدت در محیط کار کمک زیادی می‌کنند. «مهارت ارتباطی» و «مدیریت استرس» به کارفرمایان اطمینان می‌دهند که فرد می‌تواند در تیم مشارکت کند و در مواجهه با چالش‌ها عملکرد موثری داشته باشد.
نتیجه گیری کلی
مهارت‌های نرم امروز به یکی از معیارهای اصلی استخدام تبدیل شده‌اند، زیرا توانایی فنی به تنهایی نمی‌تواند موفقیت شغلی را تضمین کند. کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که بتوانند در لحظه‌های دشوار تصمیم درست بگیرند، ارتباط سازنده برقرار کنند و در موقعیت‌های پراسترس آرامش خود را حفظ کنند. توانایی‌هایی مانند مهارت ارتباطی و مدیریت استرس، نشان می‌دهد فرد در کنار تخصص، بلوغ رفتاری و حرفه‌ا ی هم دارد.
این ویژگی‌ها به ایجاد همکاری مؤثر، افزایش بهره وری و کاهش تنش در محیط کار کمک می‌کنند. به همین دلیل، سازمان‌ها بیش از گذشته ارزش مهارت‌های نرم را در فرآیند انتخاب و توسعه کارکنان درک کرده اند و آن را بخشی جدایی ناپذیر از موفقیت شغلی می‌دانند.
