ارغوان مریدی | مشاور و کوچ منابع انسانی
تنظیم قرارداد کاری به یک فرآیند قانونی و حقوقی اطلاق می شود که از طریق آن دو یا چند فرد یا نهاد در مورد شرایط و ضوابط انجام یک معامله تجاری یا رسیدن به یک هدف متقابل توافق کنند. این امر می تواند انواع مختلفی از قراردادها را شامل شود، مانند قراردادهای کاری، قراردادهای خدمات یا قراردادهای فروش. برای تنظیم یک قرارداد قانونی، ملاحظات و مراحل کلیدی خاصی وجود دارد که باید بنا بر تعهد طرفین انجام شود. آکامی تخصصی مدیریت منابع انسانی ارغوان مریدی سعی کرده در این مقاله با زبانی ساده تنظیم قرارداد کاری، انواع و اصول آن را توضیح دهد.
اصول ابتدایی جهت تنظیم قرارداد کاری
در زمان تنظیم قرارداد کاری، اطمینان از وضوح و دقت در متن برای جلوگیری از اختلافات پرهزینه و رفع سوء تفاهم ضروری است. در اینجا چند استراتژی کلیدی برای پیش نویس قراردادهای قانونی آورده شده است:
1. طرفین و موضوع باید دقیقا مشخص شده باشند:
باید اطمینان حاصل شود که در توافقنامه چه کسانی درگیر هستند و توافقنامه شامل چه مواردی است تا از هرگونه سردرگمی یا ابهام در آینده جلوگیری شود.
2. اصطلاحات تعریف شده قانونی را بشناسید و در قرارداد استفاده کنید:
هر عبارتی معنای خاصی در متن قرارداد دارد پس سعی کنید قبل از تنظیم قرارداد آنها را به خوبی بشناسید و بجای عبارات عام از آن عبارات یا کلمات خاص قانونی به طور مداوم در طول تنظیم و نگارش قرار داد استفاده کنید.
3. اصول اولیه در مورد مفاهیم حقوقی قراردادها را بشناسید:
با مفاهیم اصلی و حقوقی قرارداد مانند “خیار فسخ” از قبل آشنایی داشته باشید.
4. در تنظیم و نگارش قرارداد موارد و بندهای جدید و من درآوردی را به متن اضافه نکنید:
به دنبال نمونه های شناخته شده در آن حوزه ای که قرارداد می نویسید یا نمونه هایی از قراردادهای مشابه باشید تا از آنها به عنوان نقطه شروع استفاده کنید و در صورت نیاز اصلاح کنید. اگر قراردادی را به عنوان نمونه در اختیار دارید می توانید بندهای مورد توافق طرفین را در تحت عنوان های مربوطه به نگارش در آورید.
5. از یک وکیل دادگستری درخواست کنید تا قرارداد شما را جهت رفع ابهامات قانونی بررسی کند:
برای کمک به شناسایی ابهامات یا مشکلات احتمالی در قرارداد قبل از امضای آن، با یک وکیل دادگستری یا وکیل مشورت کنید. حتی اگر خودتان تنظیم کننده قرارداد هستید از یک مشاور حقوقی استفاده کنید تا در صورت بروز هر گونه مشکل آن بندهای نگاشته شده از وجاهت قانونی برخوردار و در محکمه قابل دفاع باشد
6. بخش های ضروری را در قرارداد بگنجانید حتی اگر نمونه مشابه این بخش ها را مستثنی کرده باشد:
حتما اطمینان حاصل کنید که قرارداد تنظیم شده به دست شما شامل مواردی همچون مفاد، پیشنهادات، پذیرش، بررسی، توافق نامه الزام آور قانونی، امضاها، فسخ، جبران خسارت، مسئولیت، حل اختلاف، قانون حاکم، صلاحیت قضایی، اصلاحات، کل بند توافق نامه و در نهایت قابلیت تفکیک را داشته باشد.
7. تنها در صورت لزوم قرارداد خود را سفارشی سازی کنید:
اگر لازم است قرارداد را متناسب با شرایط و نیازهای خاص خود تنظیم کنید و در عین حال اطمینان حاصل کنید که از نظر قانونی سالم و شفاف باقی می ماند. البته تنظیم قرارداد نباید به گونه ای باشد که حقی از اشخاص ضایع گردد یا به نفع دیگری یا خودتان نگاشته شده باشد.
8. تنظیم قرارداد باید ساده و سرراست باشد
درست است که در نگارش قرارداد باید اصطلاحات حقوقی و قانونی را به کار برید اما نباید متن آن غامض و پیچیده و درگیر در اصطلاحات فنی باشد. در صورت استفاده از اصطلاحات حقوقی سعی کنید در نگارش قرارداد از زبان ساده استفاده کنید. همچنین از نگارش قوانین غیر ضروری اجتناب کنید تا درک و رعایت قرارداد شما برای همه طرفین آسان تر شود.
انواع تنظیم قرارداد کاری: دولتی یا خصوصی
قرارداد کاری در حقیقت سندی است که مابین کارفرما و کارگر (کارگران، کارکنان و کارمندان) وجود دارد و در آن شرح وظایف، روابط، اصول و ضوابط کاری، هماهنگی ها، تعهدات و غیره در یک چارچوب قانونی نگاشته شده و به نظر، امضا و تعهد طرفین میرسد. قراردادهای کاری به صورت خصوصی یا دولتی تنظیم می شود که در قراردادهای دولتی کارفرما یک نهاد یا ارگان دولتی است.
عمده ترین انواع قراردادهای دولتی شامل قرارداد استخدام رسمی و قرارداد استخدام پیمانی می شود.
قرارداد کاری دولتی
در قرارداد استخدام رسمی گزینش کارکنان بر اساس شغل و مهارتهای مرتبط ایشان است. کارکنان رسمی تحت پوشش بیمه هستند و در ارگانهای دولتی به فعالیت اداری و سازمانی مشغول می باشند. این کارکنان پس از بازنشستگی از تسهیلات مربوط به صندوق بازنشستگی کشوری استفاده میکنند. همچنین در طول سنوات فعالیت شغلی از خدمات خاصی طبق قرارداد با آن ارگان نیز بهره می برند.
قرارداد استخدام پیمانی به آن دسته از قراردادها اطلاق می شود که فعالیت شغلی کارکنان در حوزه یک سازمان دولتی صورت می پذیرد اما قرارداد به صورت رسمی تنظیم نمیشود و بندهای قرارداد بر حسب یک پیمان نامه که نوعی قرارداد نیمه رسمی است نگاشته می شود. تمدید قرارداد در این گونه موارد طبق اصولی مانند کیفیت و رضایت از کار کارکنان، شرایط اقتصادی ارگان و نیازهای سازمانی صورت می گیرد.
دریافت پاداش و یا ترفیع شغل در مرحله تنظیم قرارداد و طبق بندهای مشخصی صورت خواهد پذیرفت. صندوق بیمه تامین اجتماعی نسبت به کارکنان حاضر در یک ارگان که با قرارداد پیمانی مشغول به فعالیت هستند متعهد خواهد بود. تنظیم قرارداد استخدام پیمانی طبق آیین نامه استخدامی پیمانی صورت می پذیرد.
قرارداد کاری خصوصی
به سندی گفته میشود که در حوزه یک شرکت خصوصی بین کارفرما و کارکنان تنظیم می شود و چارچوب و اصول خاصی را در مورد تعهد طرفین نسبت به فعالیت مورد نظر در برمیگیرد. ساعات کار، مدت، دریافتی ها، تعهدات و غیره مبنای تنظیم قرارداد خصوصی هستند. در این نوع قرارداد هم به صورت کتبی و هم به صورت شفاهی میتوان مفاد قرارداد را تنظیم، نگارش یا به زبان آورد. اگر به پکیج کامل قراردادهای کاری نیاز دارید می توانید کامل ترین بسته ی فرم قرارداد کار و قوانین کسب و کار را از سایت ارغوان مریدی تهیه کنید.
فرایند تنظیم قرارداد و شروع همکاری
تنظیم قرارداد و شروع همکاری با کارکنان جدید، یکی از مراحل مهم در فرآیند استخدام است که نیاز به دقت و توجه دارد. این مرحله نه تنها به روشنسازی انتظارات و مسئولیتها کمک میکند، بلکه به ایجاد پایهای قانونی و حمایتگر برای رابطه کاری نیز میانجامد.
تنظیم قرارداد:
۱. تعیین شرایط و ضوابط:
ابتدا باید تمامی شرایط و ضوابط کاری به دقت مشخص و در قرارداد ذکر شود. این شامل اطلاعات مربوط به حقوق و دستمزد، ساعتهای کاری، مزایا و شرایط بازنشستگی، مرخصیها و سیاستهای سازمانی است. همچنین، شرایط پایان قرارداد و فرآیندهای مرتبط با آن نیز باید به وضوح بیان شود.
۲. شرح وظایف و مسئولیتها:
قرارداد باید شامل شرح دقیقی از وظایف و مسئولیتهای شغلی باشد تا هیچ گونه ابهامی برای کارکنان جدید وجود نداشته باشد. این بخش به کارمند کمک میکند تا به طور دقیق بداند چه انتظاراتی از او وجود دارد و چگونه باید وظایف خود را انجام دهد.
۳. قوانین و مقررات:
تمامی قوانین و مقررات مرتبط با سازمان، از جمله سیاستهای اخلاقی، امنیت و بهداشت حرفهای، و دیگر دستورالعملهای داخلی باید در قرارداد گنجانده شود. این موارد به ایجاد یک محیط کاری منظم و امن کمک میکند.
شروع همکاری:
۱. فرآیند معرفی و آشنایی:
در روز اول کاری، فرآیند معرفی و آشنایی باید به طور کامل اجرا شود. این شامل معرفی کارکنان جدید به تیم و محیط کاری، ارائه اطلاعات ضروری درباره سازمان و فرآیندهای داخلی است. همچنین، ارائه یک راهنمای مقدماتی میتواند به کاهش استرس و افزایش اطمینان کارکنان جدید کمک کند.
۲. آموزش و توسعه:
برنامههای آموزشی برای کارکنان جدید بسیار حیاتی است. این آموزشها باید شامل مهارتهای فنی و مهارتهای نرم باشد که به کارکنان کمک میکند تا به بهترین نحو وظایف خود را انجام دهند. همچنین، تعیین یک مربی یا راهنما برای راهنمایی در مراحل اولیه میتواند بسیار مفید باشد.
۳. تنظیم اهداف و انتظارات:
تنظیم اهداف کوتاهمدت و بلندمدت برای کارکنان جدید و ارائه بازخورد مستمر درباره عملکرد آنها، به بهبود بهرهوری و رضایت شغلی کمک میکند. این اهداف باید قابل اندازهگیری و مشخص باشند تا کارکنان بتوانند به طور مستمر پیشرفت خود را ارزیابی کنند.
۴. ایجاد ارتباطات موثر:
تشویق به برقراری ارتباطات موثر و باز، هم با مدیران و هم با همکاران، از ابتدای شروع همکاری به ایجاد فضایی مثبت و حمایتگر کمک میکند. برگزاری جلسات منظم و گفتوگوهای دوطرفه نیز به تقویت این ارتباطات منجر میشود.
تنظیم قرارداد و شروع همکاری به صورت دقیق و منظم، نه تنها به ایجاد پایهای قوی برای رابطه کاری کمک میکند، بلکه به بهبود بهرهوری، افزایش رضایت شغلی و حفظ کارکنان نیز منجر میشود. با توجه به این مراحل، سازمانها میتوانند فرآیند استخدام را بهینه کنند و بهترین افراد را به تیم خود اضافه کنند.
اگر تصمیم به جذب نیروی کار دجدید حرفه ای و متخصص دارید می توانید ادرخواست خود را ثبت نمائید تا مناسب ترین نیروها را جذب سازمان خود نمائید.
چه مواردی در تنظیم قرارداد کاری باعث می شود تا قرارداد قانونی باشد؟
اول اینکه قرارداد باید طبق مفاد قانون وزارت کار یا هر ارگانی دیگری که مسئولیت قانونی دارد صورت بپذیرد تا قرارداد رسمی و مشروعیت داشته باشد.
موضوع قرارداد باید مشخص و معین باشد و در آن ابهامی وجود نداشته باشد. یعنی در قرارداد باید نگاشته شود که فعالیتها در چه حوزه ای صورت می پذیرد و حوزه اختیارات و وظایف کارکنان (کارمند یا کارگر) در آن نقش چه می باشد.
باید مشخص شود که منع شرعی یا قانونی در انجام عمل یا نوع کار خواسته شده وجود نداشته باشد. از این حیث قراردادهایی که مربوط به فعالیتهای غیرقانونی باشند یا در حیطه مشروعیت قرار نگیرند از اصل باطل و غیرقابل اجرا هستند.
مشخصات طرفین یعنی کارگر، کارمند و یا کارفرما در قرارداد می بایست به صورت واضح و دقیق ذکر شده باشد. در زمان تنظیم قرارداد باید مراقب اطلاعات وارد شده باشید تا در صورت ثبت شکایت یا درخواستهای دیگر قانونی طرفین خود را از انجام تعهدات یا پاسخگویی مبرا ندانند.
نوع فعالیت، وظایف مربوط به حرفه و فعالیتهای شامل در آن حوزه باید در قرارداد نگاشته شده و به صورت واضح در مورد آن اطلاعات مربوطه در متن قرارداد آمده باشد. این امر برای این مهم است تا کارکنان نه از حیطه وظایف خود عدول کنند نه کارفرما بیشتر از وظایف کارکنان فعالیت خاصی را طلب کند.
مبنای مزد و حقوق، رقم دریافتی و ملحقات آن می بایست در متن قرارداد ذکر شود. اصولا در قرارداد عناوینی ذکر می شود که باعث تغییرات در رقم تایید شده تحت قانون وزارت کار است. برای مثال حق ماموریت یا حق اولاد و حق بیمه و مشمولیت های دیگر جزو این بند هستند.
در تنظیم قرارداد میبایست ساعات کار (تمام وقت یا پاره وقت) تعطیلات (رسمی و غیر رسمی) و مبنای مرخصی و لوایح مربوط به آن گنجانیده شده باشد. برخی فعالیتهایی که مربوط به کسب و کارهای مرتبط با خارج از کشور است منوط به کار کارکنان حتی در روزهای تعطیل هفته (جمعه) می باشد و مبنای تعطیلات روزهای تعطیل بر حسب تقویم میلادی است. این امر می بایست در قرارداد کاری ذکر شده باشد.
در قرارداد باید حتما محل کار کارکنان ذکر شده باشد و دارای یک آدرس مشخص باشد. حتی اگر کارکنان مجبور به تغییر محل کار خود باشند، آدرس یک مکان تجاری یا محل کسب و کار به عنوان دفتر مرکزی یا رسمی شرکت باید در زمان نگارش قرارداد در آن ذکر شده باشد.
تاریخ عقد قرارداد می بایست حتما در آن ذکر شود. تاریخ گذاری در زمان نگارش قرارداد از بروز پیامدهای بعدی و ایجاد اختلافات مالی و حرفه ای جلوگیری میکند. ثبت تاریخ های اشتباه باعث باطل شدن قرارداد شده و اطمینان و اعتبار بین دو طرف را خدشه دار خواهد کرد.
اگر کار به صورت پروژه ای انجام شود می بایست مدت زمان آن فعالیت در قرارداد کاری نگاشته شود. قراردادهای این دسته مربوط به بازه زمانی مشخص، دوره های کارآموزی، دوره آزمایشی، و غیره می باشد.
شرایط و نحوه فسخ و تعهدات هر دو طرف در زمان بروز چنین امری باید در زمان تنظیم قرارداد ذکر شود.
قرارداد موقت کاری
قرارداد موقت سندی قانونی و معتبر است که بین کارکنان و کارفرما تنظیم می شود و در آن مشخص می شود که کارکنان در طی زمانی معین می بایست چه وظایفی را انجام دهند. تفاوت قرارداد موقت و قرارداد دائم در همین مدت زمانی مشخص نهفته است. فرم قراردادکار موقت به صورت رایگاندر قسمت فرم قراردادهای کاری رایگان در دسترس عموم قرار گرفته است در صورت نیاز می توانید آن را دانلود نمایید.
اجزای مهمی که معمولاً در حیطه شرایط کار در تنظیم قرارداد موقت گنجانده می شود چه هستند؟
تنظیم قرارداد موقت
1. مدت زمان
شاید مهمترین مساله مدت زمان قرارداد باشد. در قرارداد مشخص می شود که کارمند دقیقاً برای چه مدت به طور موقت استخدام می شود. این امر می تواند برای یک پروژه خاص، برای پوشش کارمند دیگری در مرخصی، یا هر نیاز کوتاه مدت دیگری که توسط کارفرما شناسایی شده، باشد.
2. مسئولیتها
قرارداد موقت وظایف و مسئولیت های کارمند در طول مدت تصدی موقت آنها را مشخص می کند. در این گزاره جزئیات وظایفی که از کارکنان انتظار می رود انجام دهند و یا اهداف خاصی که باید به آن دست یابند را به طور دقیق و واضح توضیح می دهد.
3. غرامت
قرارداد شامل اطلاعاتی در مورد غرامت برای کارمند موقت، مانند دستمزد ساعتی، حقوق ثابت، اضافه کاری یا هر شرایط پرداخت دیگری است که بین کارفرما و کارمند توافق شده است.
4. مزایا
برخلاف کارمندان دائم، کارگران یا کارمندان موقت ممکن است از مزایایی مانند بیمه درمانی، مرخصی با حقوق یا تسهیلات بازنشستگی برخوردار نباشند. در قرارداد کار موقت مشخص می شود که چه مزایایی به کارکنان موقت ارائه می شود.
5. شرط فسخ
قرارداد موقت معمولاً شامل مقررات مربوط به فسخ زودهنگام توسط هر یک از طرفین می باشد. این بند مشخص می کند که در چه شرایطی می توان قرارداد را قبل از تاریخ پایان تعیین شده فسخ کرد. اگر پس از پایان مدت قرارداد دیگر قصد دادمه ی همکاری ندارید می توانید با دانلود نمونه فرم درخواست استعفا تصمیم تان را به طور اصولی به مدیرخود اعلام کنید این فرم به صورت رایگان در دسترس شما قرار گرفته است.
4. مزایا
برخلاف کارمندان دائم، کارگران یا کارمندان موقت ممکن است از مزایایی مانند بیمه درمانی، مرخصی با حقوق یا تسهیلات بازنشستگی برخوردار نباشند. در قرارداد کار موقت مشخص می شود که چه مزایایی به کارکنان موقت ارائه می شود.
5. شرط فسخ
قرارداد موقت معمولاً شامل مقررات مربوط به فسخ زودهنگام توسط هر یک از طرفین می باشد. این بند مشخص می کند که در چه شرایطی می توان قرارداد را قبل از تاریخ پایان تعیین شده فسخ کرد.
8. انطباق قانونی
شرایط یک قرارداد موقت باید با تمام قوانین و مقررات کار مربوطه حاکم بر استخدام موقت در حوزه قضایی یا قانون وزارت کار منطبق باشد.
9. تبدیل به استخدام دائم
برخی از قراردادهای موقت ممکن است شرایطی را معین کنند که تحت آن موقعیت موقت کارکنان می توانند بر اساس ارزیابی عملکرد یا نیازهای سازمانی به یک نقش دائمی در آن ارگان تبدیل شوند.
10. بندهای اضافی
بسته به نیازهای خاص شغل، کسب و کار یا صنعت، بندهای اضافی مربوط به حقوق مالکیت معنوی، قراردادهای غیر رقابتی یا هر شرایط مرتبط دیگری نیز ممکن است در یک قرارداد موقت گنجانده شود.
در این مقاله بخش کوتاهی از اطلاعات لازم مربوط به قرارداد کاری گنجانده شده است، کارجویان و مدیران با مراجعه به سایت آکادمی ارغوان می توانند پکیج کامل قرارداد را با رعایت تمام اصول و قوانین حاکم بر آن تهیه و خریداری نمایند.
